10 gedenkwaardige momenten uit het social mediatijdperk
Hoe herkende je in de prehistorie eigenlijk een influencer? In 2024, waarin communicatie vooral loopt via bits en bytes, is het moeilijk voor te stellen dat onze sociale interactie ooit bestond uit rooksignalen en postduiven. Het was eigenlijk pas in
de jaren ’90 dat sociale media hun intrede deden. Geocities, Friendster en MySpace waren de pioniers. Daar deelde je je persoonlijke leven en vaak twijfelachtige muzieksmaak met de rest van de wereld. We bekijken in dit artikel 10 gedenkwaardige momenten uit het social mediatijdperk. Van de jaren ‘90 tot nu.
1991 | www.inditjaaronstondhetworldwideweb.com
Heb je al eens de website https://info.cern.ch/ bekeken? Het is de allereerste website óóit. Sir Tim Berners-Lee, de bedenker van het World Wide Web, publiceerde op 6 augustus 1991 ‘s werelds allereerste website op de computer van het bedrijf waar hij toen werkte: CERN, het Europese Centrum voor Kernonderzoek in Genève, Zwitserland. De site legde uit wat het World Wide Web was, hoe het werkte en hoe mensen konden deelnemen. Dus kom, neem even een kijkje en stap in de digitale tijdcapsule.
| Kansen voor de commprof: We kregen de kans om informatie over organisaties op een wereldwijd platform te delen. Een stuk makkelijker om zo je boodschap en merkidentiteit te verspreiden. |
| Uitdagingen voor de commprof: Maar, met de groeiende hoeveelheid informatie die online beschikbaar is, wordt het steeds moeilijker om de aandacht van je publiek te trekken. Extra je best doen dus, om op te vallen in die massa van online content. |
We horen je denken: six watte? Ken je de theorie van de zes graden van scheiding? Waarbij wordt gesteld dat iedereen op aarde met elkaar verbonden is door maximaal zes tussenliggende relaties? Dáárop is de naam Six Degrees gebaseerd. Hoewel Six Degrees niet zo bekend is als latere sociale mediaplatforms, wordt het wél gezien als de voorloper die de weg heeft vrijgemaakt voor de ontwikkeling van moderne sociale netwerken. Je kon er een profiel aanmaken, vrienden toevoegen en berichten uitwisselen.
| Kansen voor de commprof: We kunnen community’s opzetten én gericht in groepen communiceren. We kregen een voorproefje van de potentie van sociale media als instrument voor het opbouwen van relaties en het delen van informatie. |
| Uitdagingen voor de commprof: We moesten óók op eigen initiatief experimenteren en leren, met weinig richtlijnen om op terug te vallen. |
Stel je voor: het is donker buiten. Je kijkt naar binnen in een studentenkamer op Harvard. Je ziet een jongen achter zijn computer zitten. Met een bureau vol lege energyblikjes. Een half opgegeten pizza. Op die avond kreeg Mark Zuckerberg het spontane idee om een online platform te creëren. Waar studenten hun persoonlijke informatie konden delen en contact konden maken met medestudenten. Mark stond bekend om zijn programmeervaardigheden. De code voor het platform schreef hij in één nacht, terwijl hij tussen het coderen door pizza bestelde en energiedrankjes dronk. Hij noemde het platform ‘The Facebook’ en lanceerde het op 4 februari 2004.
| Kansen voor de commprof: Ha! We hebben er een krachtig platform bij waarmee we direct in contact kunnen komen met onze doelgroep. We kunnen gebruikmaken van functies zoals gerichte advertenties en zakelijke pagina’s om ons merk te promoten en engagement op te bouwen. Maar dan moeten we wel even leren hoe dat precies werkt… |
| Uitdagingen voor de commprof: Lekker dan: nog meer druk om voortdurend relevante content te maken om de aandacht vast te houden. En we krijgen een hoop nieuwe uitdagingen op het gebied van reputatiemanagement en crisiscommunicatie. |
Geen zorgen: twttr is niet ‘verkeerd’ geschreven. Het is de oorspronkelijke naam van het platform, die later veranderde in ‘Twitter’. Wie de allereerste tweet schreef? Jack Dorsey, medeoprichter en CEO van Twitter. Inmiddels heet het platform ‘X’ en lijkt het erop dat langzamerhand steeds meer mensen, bedrijven en nieuwsmedia van het platform verdwijnen.
| Kansen voor de commprof: Met real-time interactie én meetbare data konden we ineens direct inspelen op actuele gebeurtenissen en trends. Snel reageren op ontwikkelingen in de markt en boodschappen direct delen in bijvoorbeeld een crisissituatie |
| Uitdagingen voor de commprof: Met maar een beperkt aantal tekens per tweet worden we gedwongen om boodschappen te verpakken in beknopte en pakkende berichten. Het effectief gebruik van Twitter vergde ook een actieve monitoring van het platform en een snelle reactietijd. We moesten ineens constant online zijn… |
2007 | ‘Today, Apple is going to reinvent the phone.’
Juist, de aankondiging van de eerste iPhone. Door Steve Jobs, tijdens de Macworld Conference & Expo in San Francisco. Jobs toonde het radicaal nieuwe ontwerp van de iPhone met een groot aanraakscherm en zonder fysiek toetsenbord. De aankondiging van de eerste iPhone wordt gezien als een van de meest iconische en invloedrijke productlanceringen in de geschiedenis van technologie. De iPhone transformeerde niet alleen de mobiele telefoonindustrie, maar beïnvloedde ook de manier waarop we, inderdaad: communiceren.
2010 | Instagram legt de nadruk op visuele content
#socialmedia, #instagram, #happy. Het zijn voorbeelden van High Density Hashtags. Dat zijn de meest gebruikte hashtags op social media. Deze hashtags bereiken zelfs meer dan een miljard (!) posts. Soms is alleen een emoji of hashtag voldoende voor je Instagram-post. En dat is nieuw in de wereld van social media. Daarmee plaatst Instagram de nadruk op visuele content. Voornamelijk foto's en later ook korte video's. Dit zorgt voor een meer directe en aantrekkelijke manier van delen in vergelijking met tekst-gebaseerde platforms. Instagram groeide snel en bereikte binnen enkele jaren honderden miljoenen gebruikers. In 2012 werd Instagram overgenomen door Facebook.
| Kansen voor de commprof: Met afbeeldingen en korte video’s konden we onze merkidentiteit op een visueel aantrekkelijke manier laten zien. Met de juiste hashtags vonden we een andere vorm van zichtbaarheid en bereikten we nieuwe doelgroepen. |
| Uitdagingen voor de commprof: Maar: dan had je wel sterke visuele vaardigheden en creativiteit nodig om op te vallen in een overvolle feed. En met de nadruk op visuele content wil je voorkomen dat je boodschap oppervlakkig overkomt. Andere strategieën dus en experimenteren met nieuwe manieren van betekenisvolle interacties. |
2013 | Content die verdwijnt: de opkomst van Picaboo! Ehhh… Snapchat
Kiekeboe! Toen Snapchat werd gelanceerd, heette het platform Picaboo. Reggie Brown, een van de medeoprichters, bedacht deze naam. Maar daar waren Evan Spiegel en Bobby Murphy, de andere medeoprichters, het niet mee eens. Ze wilden een andere naam. Na enige discussie kozen ze voor de naam Snapchat. Je raadt het al: een combinatie van de woorden ‘snap’ (een foto maken) en ‘chat’ (communiceren). Deze naam vertelde beter de essentie van de app: het delen van momentopnamen die tijdelijk zichtbaar zijn.
| Kansen voor de commprof: Spelen met tijd! Het creëren van urgentie bij je doelgroep werd een belangrijke manier om marketingcampagnes in te steken |
| Uitdagingen voor de commprof: Maar: Wil je Snapchat succesvol inzetten? Dan moet je de jonge doelroep en hun communicatievoorkeuren echt goed kennen. Hopla: nog een platform waar we ons als professionals in moeten verdiepen. En dat kost tijd, energie en geld. |
2021| Welkom op Marktplaats… voor influencers?!
Het is één van de manieren voor influencers om geld te verdienen aan hun social mediaplatform. Het concept van influencers is niet nieuw. Maar de term influencer zoals we die tegenwoordig kennen, is ontstaan samen met de opkomst van sociale media. Instagram kwam in 2021 met een 'branded content marktplaats' om makers en sponsors aan elkaar te koppelen. Met zo'n marktplaats volgt Instagram het voorbeeld van muziekapp TikTok, die al langer een Creator Marketplace heeft.
2023 | Threads: van beeld (weer terug) naar tekst
Op 5 juli 2023 lanceerde Instagram Threads. In 500 tekens kun je je gedachten, ideeën of mening met de wereld delen. Nee, we bedoelen niet X. We hebben ’t over Threads. Direct na de lancering bekeken maar liefst 10 miljoen mensen het nieuwe platform. Een paar dagen later stond de teller al op 100 miljoen gebruikers. Slimme zet van Instagram? Een look-a-like platform bouwen als het niet zo goed gaat met X? Misschien wel. Vergelijk je Instagram met Threads? Dan is het voor jouw organisatie misschien interessant dat je op Threads wél linkjes aan je posts kunt toevoegen.
2024 en daarna? | Augemented Reality (AR) is in opkomst
Je kent ze vast: apps waarbij je een foto van je woonkamer upload en dan kunt kijken welk (formaat) schilderij uit de webwinkel het mooiste op jouw muur is. Augmented reality gaat onze social mediabeleving voorgoed veranderen. AR is een technologie die de echte wereld samenbrengt met virtuele elementen. AR kan bijvoorbeeld een speelse dimensie toevoegen aan je Snapchat- of Instagram Stories met augmented reality filters en effecten.
| Kansen voor de commprof: Horen we daar creatieve mogelijkheden? Hoera! Met AR-technologie kunnen we unieke ervaringen ontwerpen die gebruikers betrekken en onze merkboodschappen op een memorabele manier overbrengen. |
|
Uitdagingen voor de commprof: |
Tja. En daar leven we dan. In een tijd waarin onze voorouders hun rooksignalen waarschijnlijk zouden inruilen voor een goede meme. Een tijd waarin sociale media ons verbindt op manieren die we ons vroeger echt niet konden voorstellen.
En een tijd die ook van jou als communicatieprofessional vraagt om je constant aan de passen aan de nieuwe normen van social media. Waar je op het ene platform een gevatte tekst moet schrijven van maximaal 500 tekens, heb je op het andere platform je video- of fotoskills nodig. Sociale media brengen een extra laag in onze interactie met onze doelgroep en ons (virtuele) leven. Virtueel, maar hopelijk af en toe nog een beetje echt.
Sidenote: dit is enkel een kleine greep uit de talloze ontwikkelingen van social media in de afgelopen jaren. Er zijn ongetwijfeld ontwikkelingen die óók heel invloedrijk waren die we in dit artikel niet benoemen.
