Yvonne Meijer
Nieuwsgierigheid, betrokkenheid en brutaliteit, het zit in mijn DNA. Ik was jarenlang journalist, zat al jong met een notitieboekje bij raadsvergaderingen en vraag me nog dagelijks af hoe de wereld werkt. Inmiddels zet ik die houding in voor mijn werk als communicatieadviseur.’ Anneke Naafs maakte na ruim dertig jaar journalistiek de overstap naar - wat zij noemt – het veelzijdige communicatievak. ‘Ik ben van mening dat journalisten en communicatieprofessionals nog veel meer van elkaar kunnen leren.’
Communicatieprofessional aan het woord: senior communicatieadviseur Anneke Naafs van het Instituut voor slachtoffers van beroepsziekten door gevaarlijke stoffen (ISBG)
Van regionale verslaggeving in de Achterhoek tot politieke journalistiek in Den Haag, van AVRO tot BNNVARA. In haar laatste journalistieke functie als Chef bij Vroege Vogels gaf Anneke leiding aan drie redacties en stuurde ze naast radio en televisie ook digitale projecten, duurzaamheid documentaires en coproducties met bioscoopfilms aan. Ze benadrukt: ‘Een mooi programma, een flinke afdeling en een functie waarin ik gewend was veel te schakelen.’
Van journalist naar communicatieprofessional
Na Vroege Vogels zag Anneke geen andere interessante chef-functies meer bij BNNVARA. ‘En die leken er voorlopig ook niet meer te komen’, legt ze uit. ‘Na lang wikken en wegen heb ik mijn journalistieke baan uiteindelijk opgezegd. Dat was een lastige keuze, maar ik wilde mezelf opnieuw uitvinden.’
Op een onverwachte manier kwam communicatie op haar pad. Door een sollicitatie verdiepte Anneke zich in public engagement. Anneke: ‘Zo ontdekte en las ik o.a. het boek Duwtje, dat eveneens op de boekenlijst van de C-opleiding van Van der Hilst Communicatie staat. Ik ontdekte zo de rijkdom van het communicatievak en zag dat er veel raakvlakken zijn tussen mijn eerdere werkervaring en communicatie. Mijn interesse was gewekt en uiteindelijk besloot ik mij in te schrijven voor de C-opleiding. Eerst nog als werkzoekende, later gecombineerd met mijn baan bij ISBG.’
Net als Anneke jezelf opnieuw uitvinden? Zet de volgende stap als senior communicatieprofessional!
Versterk je analytische, strategische en professionele vaardigheden in de Opleiding Senior Communicatieprofessional, Van der Hilst C.
Communicatie voor slachtoffers
Het instituut waarvoor Anneke werkt, voert een regeling uit voor mensen die ziek zijn geworden door hun werk. De toetsing bestaat uit een medisch en arbeidskundig deel, waarbij het ministerie van Sociale Zaken, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Sociale Verzekering Bank (SVB) betrokken zijn. ‘Toen ik begon bij ISBG lag er vooral een systeem dat werkte, maar de communicatie naar de aanvragers moest nog vorm krijgen’, vertelt Anneke. ‘Het instituut is heel klein, zeker in vergelijking met mijn vorige werk. Juist daardoor kreeg ik alle ruimte om te ontwikkelen, zowel de communicatiestrategie als mijzelf. Alles wat ik tijdens de C-opleiding leerde, kon ik direct in praktijk brengen. De timing was ideaal.’
Communicatie kan raken en deuren openen
‘Bij ISBG zag ik recent het positieve effect van communicatie in de praktijk’, gaat Anneke verder. ‘Er is een campagne van start gegaan in Twente. Anderhalf jaar lang had niemand zich vanuit die regio bij ons gemeld. Slechts twee dagen na de livegang waren dat ineens negen personen. Mensen, die eindelijk weten waar ze terecht kunnen. Dat is ongelooflijk waardevol: het laat zien dat communicatie deuren kan openen. Voor mij heel boeiend om dat proces van a tot z mee te maken.’
Geen vanzelfsprekende overstap
De overstap van journalistiek naar communicatie is niet vanzelfsprekend. ‘Geen een overstap is vanzelfsprekend, maar in dit geval voelde het alsof ik met de vijand ging heulen.’ Anneke licht toe: ‘Als verslaggever ben je gewend woordvoerders als tegenpartij te zien. Ook dat zorgde voor twijfel voordat ik besloot de C-opleiding te doen. Uiteindelijk heb ik geleerd dat het communicatievak veel breder is dan de perscommunicatie. In de opleiding kwam ik soms hetzelfde wantrouwen tegen naar journalisten als ik (soms nog wel) heb naar woordvoerders.’
Journalisten als doelgroep
Anneke vervolgt: ‘Ik profiteer van mijn neus voor (nieuwswaardige) verhalen en kennis van redacties. Ik zie vaak kansen, die andere communicatieprofessionals missen. Veel communicatieprofessionals houden zich bezig met zenden. Minder vaak met wat een journalist daadwerkelijk nodig heeft. Terwijl dat óók een doelgroep is. Door je daar meer bewust van te zijn, je te verdiepen in het medium waarvoor de journalist werkt, creëer je meer kansen om samen te werken.’
Ethische normen in communicatie
Anneke neemt nog iets anders mee van haar journalistieke achtergrond. ‘Ik vind dat communicatieprofessionals ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben’, stelt zij. ‘Je kunt niet blind alles namens een opdrachtgever doorgeven of achterhouden. Net als journalisten heb je je eigen ethische kompas. Ik vind dat je die taak serieus moet nemen, door je te durven uitspreken. Dat zorgt soms voor stevige gesprekken met een eindverantwoordelijke collega. Ik geloof dat communicatie pas echt impact kan hebben als je nieuwsgierig blijft naar wie tegenover je zit en lef toont. Dat is onze maatschappelijke plicht. Zie daar de overeenkomst met een goede journalist.’
Leren en doorgeven
Anneke kijkt tevreden terug op de C-opleiding: ‘Het was een enorme transitie voor mij. Door de gesprekken en discussies die ik heb gevoerd met docenten en andere deelnemers. Maar ook, omdat ik heb geleerd over doelgroep denken en het meten van effecten. Dingen die in de journalistiek nauwelijks aandacht krijgen. Daar gaat het vooral om de inhoud. In communicatie gaat het ook om wat blijft hangen bij de ontvanger. Daar kan de journalistiek weer veel van ons vak leren.’
Blijf groeien in je vak
Wil jij net als Anneke verder jezelf opnieuw uitvinden en nog steviger staan in je rol?
Yvonne Meijer
Yvonne werkt als freelance communicatieprofessional vanuit haar eigen bedrijf Bureau19. Schrijven loopt, sinds haar opleiding aan de School voor Journalistiek, als een rode draad door haar loopbaan. Voor Van der Hilst Communicatie zet ze die vaardigheid dan ook met veel plezier in.