‘Klimaatrechtvaardigheid voor iedereen!’ Hoor je dat nu goed? Vanaf je werkplek kijk je uit het raam, drie verdiepingen naar beneden. En ja hoor: bij de hoofdingang van jullie bedrijf staat een groep mensen met grote spandoeken en borden. Het is de actiegroep Extinction Rebellion. Misschien verstop je je het liefst onder je bureau, maar daar is geen tijd voor. Want de telefoon gaat. De eerste journalist hangt al aan de lijn. Help! Hoe pak je zo’n situatie aan? Wat zeg je wel? En wat juist niet? Inge Meilink: ‘Je hoeft echt niet meteen het gouden antwoord te hebben als je de media aan de lijn hebt. Op dat moment erkenning geven, bevestigen dat de actievoerders er inderdaad staan en aangeven dat je er zo snel mogelijk op terugkomt, is voldoende. Dan heb je even tijd om overleg te hebben. Vraag in eerste instantie vooral veel in plaats van dat je veel vertelt.’ Zo, de eerste tip geeft ze alvast weg. De andere tips zitten verstopt in de rest van dit artikel.
Inge Meilink is de mentor van onze (gloednieuwe) Basisopleiding Woordvoerder en werkt bij Van Luyken, waar ze organisaties helpt bij woordvoering in crisissituaties. Ze is daarin namelijk erg ervaren.
‘Mijn eerste ervaring met woordvoering in een crisissituatie was toen ik voor een groot vervoersbedrijf werkte als eindverantwoordelijke voor communicatie en vervangend woordvoerder. In het begin word je gewoon voor de leeuwen gegooid. Hup, ga maar! Je denkt: ieder woord wat ik zeg, komt in de krant en ligt op een weegschaal. In de praktijk blijkt dat heel erg mee te vallen.’ Er gaat een heel proces vooraf aan het moment dat je echt met je neus voor die camera staat. Inge: ‘Je kunt je voorbereiden. Bij dit vervoersbedrijf dreigden de cao-onderhandelingen vast te lopen. De gesprekken liepen steeds moeilijker. We merkten ook dat de vakbond veel via de media communiceerde. Toen zijn we met het crisisteam bij elkaar gaan zitten om scenario’s uit te werken. Wat doen we in scenario A? En B? C? Hoe communiceren we? Via welke kanalen? Wie pakt dat op? Dat deden we regelmatig, tot het moment dat ze echt gingen staken. En dan gaat de adrenalineknop echt om. 10.000 mensen konden niet reizen. Je moet iedereen acuut kunnen bereiken, handelingsperspectief bieden, betekenis geven en begrip tonen. Dan gaat alles ineens in een stroomversnelling.’
Een goede voorbereiding is cruciaal. Want op het moment zelf moet je dus snel beslissen en handelen. Goed opletten, want hier komt tip 2. Inge: ‘Het beste moment om je voor te bereiden is de koude fase.’ De koude fase? Horen we je denken. Inge: ‘Dat is de fase waarin er eigenlijk nog niets aan de hand is. Dan heb je tijd om na te denken en alle mogelijke kernboodschappen goed te formuleren. Je kunt al heel veel doen in deze fase. Met veel meer rust en ruimte voor overweging en overleg.’
Laat de Basisopleiding daar nu ideaal voor zijn: die goede voorbereiding op woordvoering. Ook in andere situaties dan een crisis, overigens. Inge is straks mentor van de opleidingsgroep, maar volgde zelf ook de nodige mediatrainingen. Van één van haar trainers kreeg ze de tip (komt ie: tip 3!):
‘Houd het slank. Daarmee bedoelde zij dat je beter minder kunt vertellen dan meer.’
Dat leer je ook in de Basisopleiding tijdens les 2: Kernboodschap, storytelling en woordvoeringslijnen. Wát wil ik nu eigenlijk vertellen? Hoe doe ik dat op een goede en leuke manier? Welke statements horen daarbij? Inge: ‘Ik vind het leuk om bij te dragen aan de professionalisering van dit vak. Er zijn maar weinig echte opleidingen op het gebied van woordvoering. En de opleidingen die er zijn, zijn vooral voor senior woordvoering. Dus aan deze basisopleiding is echt behoefte. Ik heb best wat ervaring en daarmee hoop ik mensen die meer aan het begin van hun loopbaan staan te helpen. Misschien zetten zij dan de stappen die ik heb genomen wat sneller. En dat geeft mij weer energie.’
Woordvoering: welke training of opleiding past bij jou?
Op het gebied van woordvoering bieden we diverse trainingen en opleidingen aan. Of je nu starter in het vak bent of een ervaren woordvoerder met al heel wat vlieguren op de teller. Wij hebben altijd een training of opleiding die past bij jouw leerdoelen. Van korte programma's die zich richten op het trainen van vaardigheden tot een complete opleiding.
Bekijk hier het aanbod en de belangrijkste verschillen.
