Van der Hilst Communicatie
May 11, 2022



'Bij iedere overheidsorganisatie is iets bijzonders te doen voor communicatieprofessionals.’

Een bevlogen verhaal van ervaringsdeskundige en vakdocent Corine Hoppenbrouwers.

Communicatieprofessional aan het woord: Corine Hoppenbrouwers
Communicatiewerk bij de overheid: groot empathisch vermogen een must

´Overheden bieden op elk niveau een ruim pakket aan uitdagingen voor communicatieprofessionals. Opdrachten en prioriteiten wijzigen regelmatig, vanwege het veranderende maatschappelijke humeur. Dat vereist competenties, waarvan empathie een van de meest cruciale is. Of je nou werkt voor de Rijksoverheid, de provincie of een gemeente.’

Vakdocent Corine Hoppenbrouwers van Van der Hilst Communicatie deelt haar uitgesproken visie op de communicatiewereld van de overheid. Deze is gebaseerd op 35 jaar werkervaring voor, met en in organisaties in de publieke sector.

‘Dé overheid bestaat niet, trapt Corine af. Er zijn zoveel overheidsorganisaties en doelgroepen. De ‘staatsburger’ dient zich in veel en constant wisselende rollen aan: hij is klant als hij overheidsdiensten afneemt, gebruiker van faciliteiten, belastingbetaler, opdrachtgever, onderdaan, partner en kan slachtoffer zijn. En dat allemaal op landelijk, provinciaal en / of lokaal niveau. Die combinatie van rollen en de bestuurlijke context zijn bepalend voor de dynamiek binnen de overheid. Het bestuur en de maatschappij bepalen jouw agenda en die kan per dag wisselen. Dat maakt de overheid juist zo’n boeiende werkomgeving!’

Inlevingsvermogen een vereiste
Corine vertelt verder: ‘Ik ben van mening dat iedere goed ontwikkelde communicatieadviseur overal kan werken. Toch zijn drie specifieke vaardigheden noodzakelijk binnen de overheid. Zo is empathisch vermogen essentieel, vanwege de verschillende rollen, die de burger heeft. Je moet je daarin goed kunnen inleven en de tone-of-voice en taal kiezen die bij elke rol past. Die afwisseling maakt de overheid uniek. Hoewel je werk voor bijvoorbeeld een bank ook gevarieerd kan zijn, heb je daar zelden met zoveel doelgroepen in al deze hoedanigheden, noch met zoveel maatschappelijk en snel wisselend sentiment te maken.’

’Door verschillende meningen en belangen is het werkveld van de overheid constant in beweging’

Zoveel mensen, zoveel meningen
Door die verschillende meningen en belangen is het werkveld van de overheid constant in beweging. Toch is het belangrijk dat je aan je eigen strategie en koers vasthoudt en niet met alle winden meewaait. ‘Je moet slim omgaan met die dynamiek zonder het maatschappelijke doel uit het oog te verliezen’, benadrukt Corine. ‘Oftewel, je moet ultra wendbaar zijn en accepteren dat de uitkomst een andere kan zijn dan die jij of je team oorspronkelijk voor ogen had. Het is belangrijker dat de betrokkenen zich zoveel mogelijk in de oplossing kunnen vinden. De communicatieprofessional speelt daarin een belangrijke rol als facilitator. We zijn steeds meer coproducent van de uitkomst.’

Boeiend en lastig tegelijkertijd
Helaas is die uitkomst nooit naar tevredenheid van álle partijen. Corine: ‘De overheid is naast een boeiende ook een lastige plek om te werken, want je doet het nooit goed voor iedereen. De overheid doet wat ‘over’ is: verdeelt de altijd aanwezige schaarste, corrigeert marktimperfecties en houdt orde. Dat kunnen lastige klussen zijn! Om te voorkomen dat je die ontevredenheid je persoonlijk aantrekt, is een goed ontwikkeld reflectief vermogen nodig. Heb je dat niet, dan kan je flink gefrustreerd raken. Het helpt als je ervan uitgaat dat kritiek er vanwege de taken van de overheid er nu eenmaal bij hoort en dat bepaalde ideeën die je in je hoofd hebt niet altijd uitkomen.

’Door verschillende meningen en belangen is het werkveld van de overheid constant in beweging’

Competenties bedrijfsleven niet veel anders, omgeving wel
Daarnaast is volgens Corine kennis van tools zoals Factor C en Dilemmalogica een pré. Hiermee wordt binnen de overheid veel gewerkt. ‘Dat zijn gelukkig allemaal zaken, die je je eigen kunt maken’, volgens Corine. ‘Dat geldt ook voor de genoemde competenties. Met uitzondering van empathisch vermogen. Dat leer je minder goed aan. Uiteraard zijn dit onderwerpen, die je als professional in het bedrijfsleven net zo goed helpen. Dat lijken soms twee gescheiden werelden, maar het is niet zo zwart-wit in mijn ogen. Uit ervaring weet ik dat in het bedrijfsleven grotendeels dezelfde vraagstukken spelen. Die politiek-ambtelijke dynamiek vraagt alleen echt een andere manier van werken.’

Masterclass Overheidscommunicatie
Bij de politiek-ambtelijke dynamiek, de tools en veel meer wordt stilgestaan tijdens de driedaagse Masterclass Overheidscommunicatie, die Corine geeft bij Van der Hilst Communicatie. ‘Daar gaan we dieper in op de enerverende overheidswereld om zo een brug te slaan tussen de ervaring van de professional tot nu toe en hoe die past binnen de overheid. Zonder werkervaring in de overheid is de overstap uitdagender, bijvoorbeeld vanwege het andere ‘bedrijfsjargon’ en de organisatiestructuur. Kennis van de overheid kun je zelf vergroten door achtergrondartikelen in kranten en bestuurskundige boeken te lezen, de juiste tv-programma’s te kijken of podcasts te luisteren. In de Masterclass Overheidscommunicatie geven we de kennis van de overheid een boost en veel tips om die zelf actueel te houden.’

De juiste taal spreken
Momenteel is de arbeidsmarkt gunstig, maar nog steeds is het van belang dat je als communicatieprofessional kennis van de overheid meebrengt en je taal aanpast als je reageert op een overheidsfunctie. Tijdens een dagdeel van de Masterclass bereidt een recruiter voor professionals in de publieke sector van onze partner Bureau voor Overheidscommunicatie, de deelnemers daarop voor. Daar kun je dankbaar gebruik van maken. Corine stelt: ‘Eén ding is zeker, goede mensen zijn altijd nodig! En je vak uitoefenen in het licht van maatschappelijke relevantie is voor mij een van de mooiste dingen. Dat drijft mij en vele anderen, die nu al werken voor de overheid.’

Inspirende nieuws & blogposts

Grote woorden in de #MeToo-discussie?

Mar 13, 2024
In reactie op maatschappelijke bewegingen zoals #MeToo doen organisaties pogingen om grensoverschrijdend gedrag en sociale veiligheid aan te pakken...
Lees verder

Essay Beroepstrots Betteke van Ruler

Mar 12, 2024
Betteke van Ruler schreef speciaal voor het bijna 50-jarig jubileum van Van der Hilst een essay over beroepstrots. Betteke mist die trots namelijk..
Lees verder

Contentcreatie als spel

Feb 15, 2024
Ben jij ook een trouwe Van der Hilst-podcast luisteraar? Dan ben je vast helemaal gewend aan de stem van interviewer Patrick Regan. Opgelet: in deze..
Lees verder

Communicatiever worden als professional, als team of als organisatie?

Neem contact met ons op!