Yvonne Meijer
Jan 14, 2025

Communicatieprofessional aan het woord: adviseur risicocommunicatie Mirjam Haven van Veiligheidsregio Twente

Mirjam Haven, adviseur risicocommunicatie bij de Veiligheidsregio Twente, werkte jarenlang als journalist. Drie jaar geleden maakte zij de overstap naar het communicatievak. Die overgang bracht voor haar een nieuwe realiteit met zich mee. Van snelle nieuwsproductie naar strategische communicatie, van de buitenstaander die kritisch vragen stelt naar de insider die advies geeft aan de organisatie. Het was een stap die haar horizon heeft verbreed

‘Als journalist – mijn laatste journalistieke functie was bij de regionale omroep van Overijssel – leerde ik snel schakelen’, trapt Mirjam af. ‘Je duikt in een verhaal, stelt je vragen, maakt je item of schrijft je tekst en gaat weer door naar het volgende onderwerp. Op een gegeven moment wist ik dat ik meer wilde dan verslag doen van een situatie. Via deze baan bij de Veiligheidsregio Twente lever ik nog steeds een maatschappelijke bijdrage, maar dan als onderdeel van een (netwerk)organisatie.’

Tijd nodig om te wennen
Mirjam vertelt: ‘Het communicatievak is net zo dynamisch, maar stelt andere eisen. Het duurde even voordat ik dat begreep. Het verschil tussen journalistiek en communicatie zit hem niet alleen in de snelheid, maar ook in de rol die je speelt binnen een organisatie. Als journalist stond ik meer aan de zijlijn, werkte ik onafhankelijk en was ik kritisch. Met als belangrijkste taken informeren en soms zelfs confronteren. Als communicatieprofessional benut ik die kritische blik om de Veiligheidsregio Twente beter te helpen communiceren met de buitenwereld en probeer ik een bijdrage te leveren aan de strategische besluitvorming.’ 

Die verschuiving naar een meer strategische rol was even wennen. Mirjam legt uit: ‘Ik vond het in het begin lastig om mezelf als onderdeel van de organisatie te zien. Ik was zo gewend om vragen te stellen en vervolgens te vertrekken, maar nu blijf ik, hoor ik erbij, denk ik mee en draag ik oplossingen aan. Als onderdeel van een organisatie ben je veel meer bezig met vooruitdenken en strategie. Daarnaast spelen binnen een bestuurlijke omgeving zoals de veiligheidsregio verschillende belangen en gevoeligheden waar ik voorheen niets mee te maken had.’

Nieuwe taal leren spreken
Mirjam had behoefte aan meer houvast in haar nieuwe rol als adviseur risicocommunicatie en besloot op aanraden van verschillende vakgenoten de 
C-opleiding van Van der Hilst Communicatie te volgen. ‘In het eerste jaar in mijn nieuwe baan kon ik soms niet goed meepraten als collega’s het hadden over zaken als woordvoeringslijnen of analyses. Dat maakte mij soms onzeker: had ik wel genoeg kennis? Tijdens de opleiding begreep ik steeds beter hoe communicatieprofessionals denken en werken. Het was alsof ik een nieuwe taal leerde spreken.’ Het belangrijkste dat ze leerde? Dat goed advies altijd begint met een gedegen analyse. ‘Een uitspraak die me is bijgebleven uit de opleiding is: ‘Geen advies zonder analyse’, dat was voor mij een eyeopener.’

Luisteren, analyseren en daarna adviseren
Risicocommunicatie is gericht op preventie en voorbereiding. Vaak lang voordat een daadwerkelijke crisis uitbreekt. In de ‘koude fase’, wanneer er nog geen crisis is, helpen Mirjam en haar collega’s inwoners bewust te worden van mogelijke risico’s. ‘Dat kan heel concreet zijn, zoals: haal de tegels uit je tuin om wateroverlast te voorkomen’, zegt Mirjam. ‘Risicocommunicatie draait altijd om handelingsperspectief: wat kunnen mensen doen als er een probleem ontstaat? Je wilt ze geruststellen, maar ook voorbereiden. Dat is een delicate balans.’ Zodra er een crisis uitbreekt – de warme fase -, verandert alles. Mirjam gaat verder: ‘Dan verschuift mijn rol en is er sprake van crisiscommunicatie. Het werk wordt veel directer en ja, die analyse is dan ook een belangrijk onderdeel van mijn werk. Communicatie is luisteren, analyseren en vervolgens pas adviseren.’

Ter illustratie vertelt Mirjam over het incident bij een voetbalclub in Geesteren, waar een spandoek naar beneden kwam. ‘Dat was voor mij de eerste crisis waarbij ik aan de andere kant van de tafel zat’, vertelt Mirjam. ‘Op dat moment werden de hulpdiensten gealarmeerd en wij moesten direct opschalen. Dan komt er veel op je af en moet je snel schakelen. De eerste stap was ook toen – en sindsdien altijd - een (omgevings)analyse: wat wordt er gezegd in de media, wat zijn de informatiebehoeften van het publiek? Gelukkig viel het mee, maar op zo’n moment weet je dat nog niet. Dat maakt het spannend.’

Communicatie is zoveel meer dan zenden
Mirjam stelt: ‘Wat ik de afgelopen drie jaren heb geleerd, is dat het communicatievak complexer is dan ik dacht toen ik de overstap maakte. Ik zag het – platgezegd – vooral als een manier om informatie te zenden. Nu weet ik dat je als communicatieprofessional voortdurend moet nadenken over strategie, lange termijn en impact. Je werkt met verschillende doelgroepen en belangen, en dat vraagt om een veelzijdige aanpak.’ Wat gelijk is gebleven, is de mate waarin haar morele kompas leidend is. ‘Of ik nu journalist ben of communicatieadviseur, het is voor mij essentieel om trouw te blijven aan mijn eigen waarden en principes. Het is dus belangrijk dat ik achter de doelen van de organisatie sta. Dat ik mijzelf in de spiegel kan aankijken. Ik weet daarom dat ik bij de Veiligheidsregio Twente op de juiste plek zit.’

Stille midden versus schreeuwende koppen
Mirjam kijkt positief naar de toekomst van het communicatievak, hoewel ze zich ook bewust is van de uitdagingen. Ze stelt: ‘Je zou als organisatie - en dus ook de mensen die er werken - communicatiever moeten zijn. Zodat wij, de communicatiecollega’s, niet alles zelf hoeven op te pakken. Met als doel dat communicatie iets van iedereen is en we ruimte creëren om als team strategischer te opereren en direct invloed te hebben aan de bestuurstafel. In een wereld die meer divers en complexer wordt, met veel verschillende stemmen en meningen, ligt er in mijn ogen nog een andere belangrijke taak voor ons. Namelijk, luisteren naar het stille midden en collega’s daar bewust van maken. Vaak gaat dat geluid verloren tussen de schreeuwende koppen van de media. Als we hierin slagen, kunnen we bijdragen aan een transparanter, inclusiever en eerlijker verhaal. Een verhaal waarin iedereen zich gehoord voelt. Daaraan lever ik met plezier mijn bijdrage!’

Yvonne Meijer

Yvonne werkt als freelance communicatieprofessional vanuit haar eigen bedrijf Bureau19. Schrijven loopt, sinds haar opleiding aan de School voor Journalistiek, als een rode draad door haar loopbaan. Voor Van der Hilst Communicatie zet ze die vaardigheid dan ook met veel plezier in.

Inspirende nieuws & blogposts

De impact van AI op communicatieprofessionals

Jan 8, 2025
De impact van AI op communicatieprofessionals en onze rol als opleider.
Lees verder

Toename inschrijvingen communicatieprofessionals KvK

Dec 9, 2024
Dit hele jaar neemt Van der Hilst haar vijftigjarig bestaan als aanleiding om een blik te werpen op het communicatievak. Dit jubileum zet mij ook aan..
Lees verder

Waarom innoveren een must is. Juist voor het communicatievak.

Nov 11, 2024
Een primeur is de aanleiding voor dit artikel! Vanaf maart 2025 kun je namelijk de opleiding ´Innovatie in Communicatie´ bij Van der Hilst volgen...
Lees verder

Hulp bij organisatieverandering vanuit de gedragspsychologie

Nov 4, 2024
In een wereld vol snelle veranderingen is stilstaan geen optie. We voelen het allemaal: het moet anders! Maar hoe krijg je je organisatie mee? En hoe..
Lees verder

Communicatiever worden als professional, als team of als organisatie?

Neem dan gerust contact met ons op. Leuk zelfs! Nadia, Barbara, Danet en Camila beantwoorden graag jouw vragen of brengen je in contact met een collega die je verder kan helpen. Gebruik het contactformulier, mail ons op info@hilst.nl of bel 033-450 5000