Lisette Kaptein
Jan 10, 2023

Nee, dit artikel is niet geschreven door kunstmatige intelligentie (KI of AI vanuit Artificial Intelligence) zoals ChatGPT. Maar door een echt mens van vlees en bloed, een commprof die behoorlijk nieuwsgierig is naar wat kunstmatige intelligentie voor ons vak kan betekenen. Of waar we juist wat ongemak gaan voelen. 
Lees je mee met de kansen en risico’s die ik zie?

Het is ook jou vast opgevallen, de veelheid aan AHA-artikelen, hype-blogs, ‘hieperdepiep’ posts op allerlei platforms over ChatGPT. Dit is een softwaretool die met behulp van Artificial Intelligence behoorlijk goed ontwikkeld is om vragen te beantwoorden, teksten te schrijven, een ‘gesprek’ te voeren. Die razendsnel met goed leesbare en begrijpelijke teksten komt als je het een vraag stelt. Dat klinkt superhandig! En tegelijk ook wel bedreigend. Verdwijnen de contentmaker banen uit ons communicatievak?

Waarom wil jij AI ook leren gebruiken?

AI als jouw assistent contentmaker
Laat AI een tekst produceren over een voor jou of jouw organisatie relevant onderwerp en redigeer het daarna zelf. Denk dan aan tone of voice, aanpassingen van product of bedrijfsnaam, toevoegen van missie of kernboodschap of tekstvorm.

AI als brainstormmaatje
Even geen inspiratie qua invalshoek of onderwerp? Vraag AI hiernaar en krijg zo zelf ook weer inspiratie. Voeg jouw ideeën toe en er ontstaat een ‘dialoog’ met AI. Laat je verrassen en ga geïnspireerd weer verder met jouw creatieve proces.

AI om tijd te besparen
Snel content nodig maar weinig tijd (of weinig zin ;-) ) Binnen enkele seconden schrijft AI een (basis)tekst die je alleen nog maar hoeft te redigeren. Scheelt jou weer tijd!

Waarom je kritisch moet blijven
Net als andere vormen van kunstmatige intelligentie, bots of zelflerende systemen is het voorlopig goed en nodig dat er menselijke ogen meekijken. Die kunnen afwegen, beoordelen op waarheid en sentiment toevoegen of aanpassen.

AI en het risico op gender of raciale bias 
AI leert van input vanuit een dataset (door mensen ingevoerd) en het algoritme leert door wat gebruikers vragen en hoe ze die respons waarderen. Het risico bestaat dat AI gaat leren over ingevulde (gekleurde) en niet-representatieve informatie. Dat is een enorm risico voor het mogelijk versterken van de ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen.

AI en verspreiden van desinformatie
AI voedt zich vanuit data en leert zelfstandig van input en respons vanuit gebruikers. Afhankelijk dus van wie er gebruikmaakt van AI worden mogelijke onwaarheden, desinformatie en nepnieuws door AI sneller als ‘waar’ bestempeld. De toets op wat echt is en wat nep kan AI niet zelf maken.

AI en creativiteit
Hoewel AI in staat is verschillende invalshoeken te ‘bedenken’, zijn het feitelijk opsommingen van mogelijkheden uit de dataset. Echte creativiteit ontstaat vooralsnog door neuro- en fysiologische processen in het menselijk brein. Ook het kunnen aansluiten bij de behoefte van een specifieke doelgroep (vanuit analyse) en het toevoegen van sentiment en empathie is (vooralsnog) aan ons mensen om content relevanter te maken.

Toekomst van ons vak?
Met de verdere ontwikkeling van AI en andere learning machines zullen we ons als beroepsgroep moeten blijven ontwikkelen en meer snappen van hoe deze algoritme werken en welke invloed ze in de wereld hebben. Verdiep je in welke ‘taal’ het algoritme spreekt en hoe jij dat zelf slim kan inzetten. Dat begint met het bijhouden van de technologische ontwikkelingen of het volgen van mensen die daarover publiceren. Zoek ze eens op LinkedIn op, volg relevante sites of luister podcasts.

Communicatie begint bij jou! Zolang we de menselijke maat nog nodig hebben voor empathisch vermogen, wijzelf het sentiment kunnen aanvoelen en ons ‘niet-pluis’ gevoel weten te gebruiken in ons werk hoeven we niet bang te zijn voor ons werk als communicatieprofessionals. Wij beschikken over een moreel kompas en hebben een ethisch bewustzijn dat we als beroepsgroep voor onze eigen organisaties of die van opdrachtgevers inzetten. En hoe betrouwbaar is AI in vergelijking met ‘echte’ mensen die communiceren?

Voor contentcreatie zie ik wel verregaande impact, met name qua snelheid van productie en gebruiken van andere invalshoeken waar je misschien zelf niet eerder aan dacht. Ik zie het vooralsnog als een kans om betere content te kunnen maken.

Nu ben ik wel benieuwd: welke nieuwe communicatiefunctie of -taken zie jij ontstaan voor ons vak met de komst van ChatGPT of andere AI?

Inspiratie voor dit artikel komt uit de volgende bronnen: Orange Otters, Tom Compaijen, Marco Derksen, Jarno Duursma, Frankwatching,

Lisette Kaptein

Is ontwikkelmanager bij Van der Hilst. … volgt trends en ontwikkelingen in het communicatievak op de voet … is mentor, docent en inspirator voor opleidingsgroepen en teams … ontwerpt en begeleidt team(ontwikkel)dagen, online bijeenkomsten en livestreams.

Lees, luister en kijk meer!

Grote woorden in de #MeToo-discussie?

Mar 13, 2024
In reactie op maatschappelijke bewegingen zoals #MeToo doen organisaties pogingen om grensoverschrijdend gedrag en sociale veiligheid aan te pakken...
Lees verder

Essay en kennissessie Beroepstrots Betteke van Ruler

Mar 12, 2024
Betteke van Ruler schreef speciaal voor het 50-jarig jubileum van Van der Hilst een essay over beroepstrots. Betteke mist die trots namelijk wel eens..
Lees verder

Contentcreatie als spel

Feb 15, 2024
Ben jij ook een trouwe Van der Hilst-podcast luisteraar? Dan ben je vast helemaal gewend aan de stem van interviewer Patrick Regan. Opgelet: in deze..
Lees verder

Communicatiever worden als professional, als team of als organisatie?

Neem contact met ons op!